| |
Alternatief regenwaterbeheer op de terreinen van Sibelga
 |
| © AAC Architecture |
Vlak langs het kanaal, op een paar passen van het water, ligt aan de Werkhuizenkaai in Brussel de hoofdzetel van Sibelga, de beheerder van het Brusselse gas- en elektriciteitsnet. Zowel de gebouwen als de terreinen errond hebben de voorbije jaren een paar belangrijke ingrepen ondergaan. Sibelga ging daarvoor in zee met het bureau AAC Architecture, dat extra veel aandacht besteedde aan de ecologische kant van de zaak. Zo werd er gewerkt aan alternatief regenwaterbeheer, biodiversiteit en het landschap.
 |
Luchtfoto van het terrein en de omliggende groene ruimte
© Googlemap |
Verschillende ingrepen in het kader van de herinrichting hebben mee gezorgd voor een landschappelijke en ecologische verbinding en continuïteit tussen twee kleine groene ruimten die grenzen aan het Sibelga-terrein. Ten noorden van de site is dat het bosje op de heuvel en berm langs de spoorweg, en aan de zuidkant zijn dat de openbare parken rond het Jules de Troozplein. De nieuwe ‘groene link’ loopt evenwijdig aan het kanaal aan de voorkant van de kantoren van Sibelga en verbindt dus twee bestaande groene ruimten met elkaar. De pas aangelegde verbinding bestaat uit struiken en hagen (inheemse soorten), gazons, vaste planten, beplante greppels, kleine waterpartijen en grastegels voor de parkeerplaatsen. Een deel van de daken van de gebouwen werd omgevormd tot extensieve groendaken.
 |
| © AAC Architecture |
Het Sibelga-terrein is overigens een mooi voorbeeld van geïntegreerd regenwaterbeheer. Op verschillende manieren wordt water zelfs bij hevige regen ter plaatse opgevangen en vastgehouden. Dat gebeurt via alternatieve systemen die inzetten op infiltratie in de bodem en verdamping, zodat dat water niet onnodig naar de afvalwatercollectoren stroomt. Het risico op overstromingen en vervuiling van waterlopen blijft zo dus enigszins beperkt. Bij hevige of aanhoudende regen kunnen de riolen immers niet altijd al het water slikken. Langs het kanaal wordt de overloop van de collectoren rechtstreeks naar het kanaal en naar de Zenne gestuurd, om overstromingen te voorkomen. Bijgevolg komen er dus wel punctuele vervuilingen voor in het kanaal en de Zenne, wat deze zomer helaas meermaals het geval was. Door de toenemende verstedelijking en verharding van de bodem is het probleem van verzadigde collectoren in het Brussels Gewest in de loop der jaren alleen maar nijpender geworden.
 |
| Waterdoorlaatbare parkings © Bruxelles Environnement |
 |
| Grastegels © AAC Architecture |
 |
| Groendak © AAC Architecture |
Wat heeft Sibelga zoal concreet gedaan om het regenwater ter plaatse vast te houden? Ten eerste werden er wadi’s aangelegd, lange ondiepe greppels met zacht glooiende randen, die tijdelijk mogen onderlopen en die zelfs bij uitzonderlijke regenval (die maar eens in de 10 of zelfs 100 jaar voorkomt) al het water kunnen bufferen. Dat water kan langzaam in de bodem doordringen, wordt gezuiverd door de vegetatie (grassen of vaste planten) en komt deels weer in de atmosfeer terecht door evapotranspiratie. De traditionele parkeerplaatsen zijn vervangen door waterdoorlaatbare parkeerterreinen met grastegels. Die zijn voldoende stevig om het gewicht van een voertuig te dragen en het regenwater kan er een tijdje op blijven staan, voordat het de bodem in dringt of verdampt. In de uitsparingen in de tegels (die, afhankelijk van het model, 35 tot 65% van het tegeloppervlak uitmaken) kan gras groeien.
Tussen de verharde gedeeltes van het bedrijfsterrein, waarlangs regenwater wegstroomt (wegen…) en de regenwateropvangsystemen (wadi, doorlaatbare parkeerplaatsen), liggen zacht glooiende grasstroken als buffer- en overgangsruimten. Op die stroken kan het water bij regenval rustig en gelijkmatig wegstromen en door de planten worden gefilterd. Een deel van een vroeger parkeerterrein op een dak is omgevormd tot groendaken en tuinen, die op hun beurt ook weer water kunnen opslaan dat anders snel zou wegstromen via goten. De vegetatie en het bodemsubstraat van die atypische daken voorkomen dat het water afvloeit en houden het tijdelijk vast. Het water, dat opnieuw op natuurlijke manier gezuiverd wordt, maakt zijn cyclus rond en keert terug in de atmosfeer door verdamping en evapotranspiratie door de planten. Het water dat dan nog overblijft, wordt langs een afvoer weggeleid.
Al die ingrepen zorgen ervoor dat het regenwater de dynamiek van de natuurlijke watercyclus volgt, in plaats van verloren te gaan in het rioleringsstelsel. De nieuwe aanplantingen dragen niet alleen bij aan de kwaliteit van het water maar ook van de omgeving, iets waar de werknemers van Sibelga – en bij uitbreiding iedereen die wel eens in de buurt van het kanaal komt – alleen maar blij om kunnen zijn.
Grenzeloze Schelde, oktober 2021
|
|
