Valenciennes is ontstaan aan de samenvloeiiing van de Schelde en haar zijrivier de Rhonelle. Dankzij deze mogelijkheid van transport van goederen via het water kon de streek rond Valenciennes zich ten volle ontwikkelen. Dit speelde immers in het voordeel van de handel en de steenkoolwinning en later van de industrie. Zo vestigden fabrieken als Usinor en Vallourec zich in de loop van de vorige eeuw langs de oevers van deze waterlopen. Het hoeft ons dus niet te verbazen dat ook bij de recente innovatiewerken van de stad Valenciennes die aanwezigheid van water als troef wordt uitgespeeld.


Herwaardering van de Schelde en haar ecosystemen

Er zijn 'klassieke' inrichtingswerken uitgevoerd die de bestaande ecosystemen in stand moeten houden:

• de heraanleg van vijf kilometer Scheldeoevers: de heropleving van de rivier en van de rijkdom van haar omgeving speelden een belangrijke rol bij de herstructurering van de stad
• het herstel van 50 ha waterrijk gebied en vijvers nabij de rivier
• het beheer van het regenwater werd volledig herzien. Hiervoor werden speciale technieken gebruikt om de infiltratie of afvloeiing van water vlotter te laten verlopen en vooral om de recuperatie van water te vergemakkelijken om zo de gemeentelijke serres van water te voorzien.

De Schelde in Valenciennes © François Lo Presti	Het Marais de l’Epaix © François Lo Presti

Energie uit afvalwater

Door de heraanleg van het rioolstelsel, op een originele en innoverende manier, zal warmteterugwinnning mogelijk zijn. Warm water dat in huizen wordt gebruikt om te douchen, te wassen en dergelijke, verliest een groot deel van zijn warmte in de afvoer en het riool. Als deze warmte (=energie) gedeeltelijk teruggewonnen wordt, betekent dat een enorme energiebesparing. De bouwmeesters van de vernieuwde stad gaan hiermee een ware uitdaging aan en steunen hiervoor op technieken die een twintigtal jaren geleden in Zwitserland zijn uitgetest en vandaag de dag in Berlijn en Oslo verder worden ontwikkeld.

Werken i.k.v. het riothermieproject © François Lo Presti

Er worden warmtewisselaars in het riolennetwerk geplaatst, waarmee warmte voor het stadsverwarmingsnet wordt geproduceerd. De nieuwe technologieën zorgen voor een opmerkelijk rendement. De wet Grenelle 2¹ indachtig, wil het SIAV² via deze hernieuwbare energie de kosten voor de waterzuivering zoveel mogelijk beperken. Door warmterecuperatie uit het afvalwater beperkt de stad zowel haar uitgaven voor fossiele brandstoffen als haar uitstoot van broeikasgassen.


Herwaardering van de Schelde
voor goederentransport

De bevaarbaarheid van de Schelde tot in Antwerpen en de toekomstige verbinding met het kanaal Seine - Noord-Europa vormen een volgende stap naar een verlaagd verbruik van fossiele brandstoffen - met hun negatieve impact - voor het transport van goederen. Dit gebeurt onder andere op lokaal niveau, door het oprichten van een internationaal logistiek centrum, de heropening van het kanaal van Pommeroeul en het verhogen van bepaalde bruggen om zo de weg vrij te maken voor hogere containerschepen.


Herwaardering van de Schelde voor het riviertoerisme

Het schip Eureka © François Lo Presti

De Schelde is ook erg geliefd bij watersporters en toeristische pleziervaarders. Met de aanleg van een eco-haven langs de Quai des Mines, wil de Metropool Valenciennes het aanbod voor het riviertoerisme verrijken. Er komt een passantenhaven die plaats biedt aan wel 100 boten. Hier zal ook het groeiende verkeer van plezierboten worden opgevangen, in afwachting van de grote rivierschepen op het ogenblik dat het kanaal Seine -Noord-Europa opengaat. Sinds 2006 is er ook het schip Euréka, dat speciaal is ontworpen voor riviertoeristen. Dankzij zijn panoramisch zicht van 360° kunnen de toeristen er de beschermde fauna en flora op de oevers van de Schelde ontdekken.


Meer weten over:
Het project 'Athena' - Valenciennes model voor een duurzame stad (in het Frans) >>

Anita Villers, voorzitster van Environnement et Développement Alternatif.
Met dank aan Julie Tartarin van Escaut Vivant en Yveline Lepillet van het SIAV.

---

¹ Franse wet (2010) voor een nationale engagement voor het milieu.
² Intercommunaal Saneringssyndicaat van Valenciennes.

Terug naar de inhoudsopgave >>