In december 2012 rondde Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) het Sigmaproject in de potpolder van Lillo af. Dit project is alvast een eerste stap in de bescherming van Lillo en omgeving tegen overstromingen vanuit de Schelde. Dankzij het project krijgt het Antwerps havengebied er bovendien een stuk waardevolle getijdennatuur bij. Omwonenden en bezoekers kunnen mee genieten.

Bij hoog water biedt het noordelijk polderdeel, sinds september 2012, een indrukwekkende brakke plas. Op de achtergrond tonen zich de voormalige molen van Lillo (de Eenhoorn, heden aan de Scheldelaan) en de ventilatietorens van de Liefkenshoektunnel. © Hug Van Beek

Zuidelijke plas: Canadese ganzen wachten de vloed af op de restanten van de geslechte oude Scheldedijk. ©Hug Van Beek

In 2010 gingen in de potpolder van Lillo grootscheepse werken van start. De potpolder ligt net stroomopwaarts het fort van Lillo langs de Schelde. Rondom de potpolder (10 hectare) werd een ringdijk aangelegd van ruim een kilometer lang. Die ringdijk is op Sigmahoogte opgetrokken: hij is stevig en hoog genoeg om het achterliggende land ook bij extreme weersomstandigheden tegen het water te beschermen. De bestaande dijk langs de Schelde werd vervolgens doorgestoken, zodat het water de polder kan instromen.

Reinhilde Van Hooydonck, projectingenieur W&Z: “Met de voltooiing van de werken in de potpolder van Lillo is het eerste puzzelstuk van het geactualiseerde Sigmaplan gelegd. De werken zijn cruciaal voor de veiligheid van al wie er woont, werkt of leeft. En ook de natuur vaart er wel bij. Het gebied rond de haven van Antwerpen is immers een van de meest waardevolle natuurgebieden in Europa. Dankzij het Sigmaproject zal de functie van het havengebied als voedsel- en rustgebied voor duizenden trekvogels alleen maar versterken.”

Scheldeschorren en -slikken

Door de ontpoldering stroomt het Scheldewater het gebied voortaan in en uit. Hierdoor ontstaan slikken en schorren, en ontwikkelen zich her en der kreekjes: een feest voor watervogels en andere zeldzame dieren en planten. Die getijdennatuur is erg waardevol en uiterst zeldzaam in heel Europa. De Scheldeschorren en -polders in de haven van Antwerpen zijn cruciaal voor tal van trekvogels. Zij vinden hier op hun trekvlucht van soms duizenden kilometers een stop- of pleisterplaats om te rusten en hun vetreserves aan te vullen. Het gebied is ook belangrijk voor talloze beschermde vogels, die er komen broeden. Daarom geniet de Antwerpse haven op Europees niveau de status van beschermd Vogelrichtlijngebied.

Genieten van uitzonderlijke natuur

Ook de omwonenden en bezoekers genieten mee van de uitzonderlijke natuur in de potpolder van Lillo. Via de dienstweg over de ringdijk kunnen wandelaars en fietsers al dat moois van dichtbij bewonderen. Een wandelpad, parallel langs de dijk, loodst wandelaars tot op het schiereiland midden in de ontpolderde zone. Dit eiland is toegankelijk voor bezoekers, behalve tijdens het broedseizoen, wanneer de vogels hun jongen grootbrengen. Het schiereiland is een restant van de voormalige Scheldedijk, die tussen de potpolder en de Schelde liep en die voor dit Sigmaproject werd afgebroken.

Een klein stuk van de Scheldedijk bleef behouden en is bereikbaar via een verbindingsdijk. Uniek om vandaaruit natuurwaarnemingen te verrichten. ©Hug Van Beek

Deze restanten van de voormalige Scheldedijk zorgen er onder meer voor dat de Scheldedynamiek afgeremd wordt. Dit komt niet enkel de schorontwikkeling ten goede maar ook zal het sediment aangevoerd door het Scheldewater kunnen bezinken. Daardoor wordt het schorrenwater helder en wordt de celdeling van de eencelligen (algen) versneld. Gevolg: meer zuurstof in het ebwater.

Wat is het Sigmaplan? Iedereen die woont, werkt en leeft in de buurt van de Schelde en haar zijrivieren ook in de toekomst tegen overstromingen beschermen: dat is het uitgangspunt van het Sigmaplan. Door de rivier in bepaalde gebieden de ruimte te geven om te overstromen, zijn de omringende woonkernen beter beschermd. Die extra veiligheid geeft ook de natuur een boost en daar genieten planten, dieren én mensen met volle teugen van. Het Sigmaplan bestaat sinds 1977, maar werd geactualiseerd in 2005. Dat nieuwe Sigmaplan houdt rekening met recente wetenschappelijke inzichten en de klimaatwijziging.

Voor meer info over de dijkwerken in Lillo in kader van het Sigmaplan, klik hier.

Bron: www.sigmaplan.be (11/12/2012 Categorie: Dijkwerken)

Terug naar de inhoudsopgave >>