Grenzeloze schelde Nieuws

		Fontain Loquet, een bron van de Oostelijke Dender in Jurbise Ergens tussen de rue Franc Boudin en de rue de Baudour in Herchies, deelgemeente van het Henegouwse Jurbise, bevindt zich één van de bronnen van de Oostelijke Dender: Fontaine Loquet. Jurbise en de naburige gemeente Lens herbergen tal van bronnen, waterpartijen, moerasgebieden en natte natuur. In Erbaut gebruikt de familie Lievens sinds 1927 het heldere bronwater voor waterkerscultuur.

		Moulin des Trois Ruelles in Lens De drukke baan door de gemeente Lens overbrugt de Oostelijke Dender ter hoogte van een 14de-eeuwse watermolen, le moulin des Trois Ruelles. De molen heeft een goed bewaarde stuw en een vijver aan de achterzijde. Door deze vijver was de molen minder afhankelijk van het debiet van de Dender. De Denderoevers in Lens en de vijver achter de molen zijn er het habitat van de ijsvogel.

		De Oostelijke Dender in Lens Een blik achter de huizen toont een minder fraai beeld. Wellicht wordt hier niet enkel regenwater naar de Oostelijke Dender afgeleid. De PVC-buizen tonen dat deze (afval)waterafvoeren nog vrij recent zijn.

		Oude drinkplaats voor vee in Lens Naast het gemeenteplein van Lens wijst de glooiende oever van de rivier op de aanwezigheid van een oude drinkplaats voor vee.

		De Oostelijke Dender in Cambron-Casteau In Cambron-Casteau, deelgemeente van Brugelette, stroomt de Oostelijke Dender door het dierenpark Pairi Daiza. Hoewel de aandacht van de bezoekers hoofdzakelijk naar de dieren en de exotische tuinen gaat, herbergt het park historisch erfgoed. De abdij van Cambron, een Cisterciënzerabdij met vijvers en brouwerij, een oude watermolen en de middeleeuwse Sint-Bernardustoren getuigen van een rijk verleden.

		Kasteelhoeve in Brugelette Op de oever van de Oostelijke Dender in Brugelette, nabij de decantatiebekkens van een oude suikerraffinaderij, staat de kasteelhoeve van de familie Hayois, al generaties lang een familie van landbouwers.

		Moulin Thully in Mévergnies-lez-Lens Vanaf de brug over de Oostelijke Dender in rue Saint-Gervais in Brugelette is de 14de-eeuwse watermolen Thully zichtbaar. Deze molen, genoemd naar de vroegere eigenaars-molenaars, werd in de 17de eeuw herbouwd tot een complex met 4 stuwen. Zeer opvallend is het brede, houten onderslagrad met metalen velgen. Het mechanisme werkt nog steeds, maar sinds 1960 is de molen niet meer in werking als olieslagerij.

		Kasteel van Attre Het kasteel van Attre werd in 1752 gebouwd op de grondvesten van een oude middeleeuwse vesting. Het kasteel in Lodewijk XV-stijl staat in een schitterend domein van 17 ha dat wordt begrensd door de Oostelijke Dender. Het park is zowel een Engelse tuin als een bospark en telt enkele monumenten, zoals het duivenhuis uit de 17de eeuw, de Vignou-toren, die volgens de legende zou gediend hebben als schuilplaats voor de struikrover ‘Vignou', en een kunstmatige rots. Deze rots, gebouwd in 1788, diende als observatieplek bij de konijnenjachten. Het kasteel en de rots staan op de lijst van het Patrimoine majeur de Wallonie, buitengewoon Waals erfgoed.

		16de-eeuwse brug aan de moulin du Passe-tout-Outre in Attre De Molen Passe-tout-Outre in Attre werd in 1514 gebouwd als graanmolen. In de 19de eeuw werd het houten onderslagrad vervangen door de nu nog aanwezige turbine. De molen kon ook elektriciteit opwekken voor de verlichting van het nabije kasteel van Attre. De molen met het mechanisme, de sluizen, de stuw, de brug en het omgevend landschap zijn beschermd erfgoed. Nu staat de 16de-eeuwse brug er zwaar vervallen bij. Met het herstel van de site wil de Waalse overheid ook de Europese kaderrichtlijn Water tegemoet komen. De Europese kaderrichtlijn Water streeft naar waterlopen van ecologische en chemische goede kwaliteit tegen eind 2015. De vrije vismigratie is een knelpunt ter hoogte van molens en stuwen. Daarom zal bij de renovatie van de constructie een vispassage worden voorzien.

		De Oostelijke Dender vanop de 16de-eeuwse brug aan de Moulin du Passe-tout-Outre in Attre

		De Oostelijke Dender in Arbre. Oude leerlooierij, rue de la Tannerie Ter hoogte van de hoge TGV-brug in Arbre zien we vanop een 18de-eeuws brugje een vroegere leerlooierij. Het gebouw met de molen dateert uit de 14de eeuw (1340). Het was eigendom van de Graaf van Egmont en werd in bruikleen gegeven aan de molenaar van Chièvres. In het begin van de 20ste eeuw werd de molen ingericht als schorsmolen voor de nabijgelegen leerlooierij (‘tannerie’). Looistof werd hier gewonnen uit de schors van de eik.

		Moulin de la Hunelle in Chièvres De Moulin de la Hunelle is een watermolen op de Hunelle, een zijbeek van de Oostelijke Dender. De molen werd voor het eerst in 1195 vermeld als eigendom van de abdij van Vicoigne. Later was hij in het bezit van de heer van Chiévres. De molen is een papier-, olie- en korenmolen geweest. De molen was voorzien van drie houten onderslagraderen. Deze zijn nu verdwenen, alsook het mechanisme. Het sluiswerk is er wel nog. Sinds 1974 is de molen in het bezit van de provincie Henegouwen, die er een beschutte werkplaats inrichtte. Er is ook een restaurant en een feestzaal.

		Watertoevoer van de Oostelijke Dender naar het Kanaal Blaton-Ath in Maffle Ter hoogte van Maffle voedt de Oostelijke Dender het kanaal Blaton-Ath. Het kanaal, dat Blaton verbindt met de Dender in Ath, dateert van 1860. Het heeft een lengte van ongeveer 22 km. Om het hoogteverschil van meer dan 56 m te overbruggen, werden op het kanaal 21 sluizen gebouwd. Er komen geen beken uit in het kanaal, ze gaan met duikers (sifons) onder het kanaal door. Het Kanaal Blaton-Ath kende zijn hoogtepunt na de Eerste Wereldoorlog toen er op jaarbasis zowat 1 miljoen ton, voornamelijk steenkool, vervoerd werd. Vandaag is er weinig of geen scheepvaart meer. Voor fietsers en wandelaars is het een ware attractie.

		Musée de la Pierre en de site van de steengroeven in Maffle Al sinds de middeleeuwen werd in Maffle blauwe steen (‘petit-granit’) ontgonnen en bewerkt. Het is een kalksteen uit het Dinantiaan en heeft eigenlijk niets te maken met een magmatisch gesteente zoals graniet. Het is een gesteente dat zich goed leent voor de bouw en de beeldhouwkunst. De stenen worden ook gecalcineerd in kalkovens en afgewerkt als omlijsting of tegels. De groeve ‘Rivière’ en de groeve ‘Durieux’ stelden op het einde van de 19de eeuw bijna 500 arbeiders te werk. De industriële ontginningsactiviteit werd rond 1960 stopgezet. De oude steengroeven zijn vandaag natuurreservaten met een grote biodiversiteit. Het museum is gevestigd in het oude huis van de steengroeve-eigenaar Jean-Baptiste Durieux, in het hart van de site. Het toont de technieken van de ontginning, het versnijden en het slijpen, aan de hand van machines, werktuigen en documenten. Ook de levensomstandigheden van de arbeiders in de steengroeven worden getoond.

		Tour Burbant in Ath De Dender ontstaat bij Ath door de samenvloeiing van de Oostelijke en Westelijke Dender en het Kanaal Blaton-Ath. In 1166 ontdekt de graaf van Henegouwen, Boudewijn IV, een onbebouwd stuk land aan de samenvloeiing van de twee Denders. Al vlug liet hij er een donjon in steen bouwen, de Burbanttoren. Na enkele jaren wordt de Burbanttoren het middelpunt van een echt kasteel. Vandaag kan men vanop het terras van de donjon acht eeuwen geschiedenis ontwaren. Ath, de eerste stad die door Vauban werd versterkt, kreeg de bijnaam Stad van de Reuzen. De stad heeft een middeleeuws stadscentrum. Je kan er ook het Museum voor Geschiedenis en Folklore bezoeken en het Gallo-Romeinse museum.

		Museum ‘Maison des géants’ in Ath Ath is bekend om zijn jaarlijkse Reuzenstoet of Ducasse van Ath, die elke vierde zondag van augustus plaatsvindt. Dit volksfeest is, sinds de oorsprong in de middeleeuwen, in de loop van de tijd uitgegroeid tot een zeer populair feest. De Reuzenstoet is door UNESCO uitgeroepen tot Werelderfgoed. Het Huis van de Reuzen (een oud herenhuis uit het einde van de 18de eeuw) biedt een kennismaking met deze emblematische figuren van Noord-Frankrijk en van Ath in het bijzonder: de fabricage, het dragen, de volkstradities, de festiviteiten... Via films en audiopunten kan je de hoogtepunten van de feesten beleven. Ook een wandeling in de tuin achter het gebouw is de moeite waard.

Terug naar de inhoudsopgave >>