Integratie van water in de stad

De aanwezigheid van water heeft dikwijls een cruciale rol gespeeld bij het ontstaan en de bloei van de steden. Waterlopen waren de eerste belangrijke handelswegen. Vandaag kan water in de stad als een echte troef uitgespeeld worden.

Pont des Trous

Van oudsher kennen veel steden een weefsel van water: waterlopen, vestinggrachten, kanalen, beken. Maar in de 19^de eeuw zijn heel wat van de onhygiënische en vervuilde binnenwateren overwelfd of dichtgegooid. Tot in de jaren 1960 werden waterlopen volledig of ten dele gedempt of overwelfd in functie van het verkeer of parkeergelegenheid in de binnenstad. Vanaf de jaren 1980 kwam hierin een kentering en wordt 'water in de stad' stilaan geherwaardeerd. De laatste jaren worden meer en meer inspanningen geleverd om ‘de stad terug naar het water te richten’. Waar in het verleden vooral de nadruk gelegd werd op de twee basisfuncties scheepvaart en waterafvoer, trekken de overheden vandaag ook volop de kaart van het herwaarderen van de toeristisch-recreatieve, de landschappelijke en de natuurfunctie van haar waterlopen.

Het water wordt opnieuw in het stedelijk landschap geïntegreerd waar het een grote meerwaarde biedt in de beleving van de stad, gemeente. De open ruimte langs het water krijgt nieuwe kansen als ontmoetingsruimte.

Lees Doornik herontdekt de Schelde, een mooi voorbeeld van integratie van water in de stad >>
Meer weten over Oudenaarde en haar herwaarderingsprojecten van water in de stad >>


Scheepvaart op de Boven-Schelde

Vanaf de 15^de eeuw paste men de rivier aan voor de scheepvaart. Ze werd rechtgetrokken en gekalibreerd en haar oevers werden verstrekt met stenen of zelfs gebetonneerd. Voor het transport op de binnenwateren is de Boven-Schelde nu de belangrijkste rivier die de Frans-Belgische grens passeert. Zowat 80% van de schepen vaart in transit, d.w.z dat ze de rivier enkel gebruiken als doorvaart en dus niet ‘stoppen’ langs de Boven-Schelde om ergens goederen af te leveren of op te halen.

De Boven-Schelde verbindt nl. de productiecentra van bouwmaterialen zoals natuursteen in het Doornikse en de productiegebieden van landbouwgoederen met de verwerkende industrie en de eindgebruikers in onder meer de Vlaamse Ruit¹ en, via de zeehavens, het buitenlandse hinterland. Het laden en (vooral) lossen langs de Boven-Schelde zelf beperkt zich momenteel tot petroleumproducten en steenkool, de containeractiviteit en bouwmaterialen, granen en veevoeders.

Een schipper doet er nu 3 à 4 dagen over om vanaf de Westerschelde binnendoor naar Parijs te varen. Op het traject van zo’n 300 km moeten vele sluizen gepasseerd worden. Door deze geringe bruikbaarheid voor de binnenvaart wordt tussen België/Nederland en Noord-Frankrijk/Parijs veel over de weg vervoerd. Met de ‘Seine-Scheldeverbinding’ zal Parijs vanuit Zeeland binnen twee dagen te bereiken zijn, en het maximale laadvermogen op deze route zal dan dus verzevenvoudigd zijn.

De Seine-Scheldeverbinding streeft naar de uitbouw van de internationale binnenvaartverbinding tussen het Seinebekken en het Scheldebekken. Met Europese steun zal de nieuwe verbinding rond 2016 bevaarbaar zijn voor schepen met een laadvermogen van maximaal 4.400 ton. Om dit te bewerkstelligen, voeren Frankrijk, Wallonië en Vlaanderen, met de steun van de Europese Unie, grootse werken. Dit ambitieus project houdt heel wat veranderingen in het rivierlandschap in van onder andere de Boven-Schelde. >>


Per fiets doorheen de grenzen

In het Boven-Scheldebekken primeren zachte vormen van recreatie (wandelen, fietsen, hengelen). De jaagpaden langs de Schelde doen uitstekend dienst als fietspaden.

Raadpleeg de fietsroutes langs de Boven-Schelde:
- in Vlaanderen >>
- in Wallonië >>

---

¹ De Vlaamse Ruit behelst een stedelijk kerngebied in Vlaanderen rond de grootstedelijke gebieden van Brussel, Antwerpen en Gent. Het gebied wordt ook wel Vlaamse diamant of Vlaamse driehoek genoemd.

Terug naar de inhoudsopgave >>