BRUSSEL: ‘De vallei van de Vogelzangbeek:
een natuurreservaat op Anderlechtse bodem

De Vogelzangbeek is een klein beekje dat de grens vormt tussen Anderlecht en Sint-Pieters-Leeuw. Het woord ‘Vogelzang’ wordt dikwijls geassocieerd met een landelijk karakter, toch is de beek genoemd naar een verdwenen herberg.
Ontsprongen op de vruchtbare hoogvlakte van Vlezenbeek verspreiden de talrijke kronkels van de Vogelzangbeek zich vrijuit in het open veld dat de site van het Erasmusziekenhuis afboordt.
Na een paar kilometer ontmoet de Vogelzangbeek de Zuunbeek die een 200-tal meter verder onder het kanaal Charleroi-Brussel duikt en dan in de Zenne stroomt.

Sinds een 15-tal jaar wordt er bijzondere aandacht geschonken aan de vallei op linkeroever van de beek.
Een 12-tal verenigingen die waterkwaliteit, schoonheid van het landschap, fauna en flora belangrijk achten hebben samen een vzw, CCN Vogelzang CBN, opgericht. Deze vereniging heeft als doel het behoud en het beheer van dit stukje natuur dat de laatste 50 jaar zwaar toegetakeld werd. Een moeilijke taak want deze plek kent verschillende eigenaars... die natuurlijk niet allemaal op dezelfde lijn lopen.
De samenwerking tussen vrijwilligers werpt wel zijn vruchten af want momenteel zijn 25 ha beschermd omwille van het wetenschappelijke en landschappelijke belang van de vallei.
Daarvan is 12 ha, gelegen tussen de Bergensesteenweg en de Vogelenzangstraat, als natuurreservaat erkend.
Er werd een overeenkomst afgesloten met de gemeente Anderlecht, de belangrijkste eigenaar, om dit gebied te beheren met bijzondere aandacht voor de biodiversiteit.

Het beheer heeft dus als voornaamste doelstelling het behoud van de verscheidenheid maar ook het creëren van nieuwe habitats. Verscheidene diersoorten kunnen er zich vestigen, voeden en zelfs voortplanten. Om de bloei van een groot aantal bloemen toe te laten en dus ook de bijen en veelkleurige vlinders aan te trekken worden de graslanden elk jaar laat gemaaid. Overwoekerende struiken worden verwijderd, dit tot groot genoegen van de kikkers die de hele zomer lang lustige concerten bezorgen. Inheemse soorten zoals haagdoorn en sleedoorn worden aangeplant en vormen zo een veilige schuilplaats voor kleine musachtigen die er in de winter hun voedsel vinden.
Er worden ook inspanningen geleverd om de aanwezigheid van de kleine steenuil en de zwenkende boomvalk te bevorderen.

Langzamerhand hebben deze acties de biodiversiteit binnen dit kleine reservaat in de hand gewerkt, dit tot grote vreugde van natuurvrienden en wandelaars. De aanleg van collectoren die het afvalwater van omwonenden moet opvangen zal in maart 2011 beëindigd zijn. Dit is net voor de nestbouw, wat alleen maar een voordeel is van de diversiteit in het gebied. We hopen in de nabije toekomst natuurlijk op de terugkeer van de ijsvogel.Inderdaad, deze bontgekleurde vogel heeft niet enkel natuurlijke oevers nodig om zijn hol in uit te graven, maar ook vis om zich te voeden. Momenteel kan hij enkel een paar stekelbaarsjes vinden in de nabije plassen. De uitdagingen voor de toekomst zijn natuurlijk het bestaan van dit gebied te waarborgen, maar ook om scholen de mogelijkheid te bieden leerlingen in te wijden in de wonderen van de natuur (in de Vogelenzangstraat).

We kunnen alleen maar hopen dat dit project slaagt, want voor een regio zoals Brussel, zijn waterlopen belangrijk. De gemeenten Molenbeek, Etterbeek en Schaarbeek getuigen van het belang van water in hun eigen ontwikkeling. Spijtig genoeg is de aanwezigheid van water in de stad door de sterke verstedelijking van de laatste decennia, achteruit gegaan.

Toegang tot het reservaat langs de Vogelenzangstraat (op 700m van de metrostations Ceria/Coovi en Eddy Merckx), de Bergensesteenweg en de Zuenstraat.

Guillaume de Wouters
CCN Vogelzang CBN: 02 640 19 24 - - http://users.edpnet.be/ccnvogelzangcbn/

Terug naar de inhoudsopgave >>