VLAANDEREN: Elk bekken een overstromingsvoorspeller - een instrument dat
de menselijke, economische en materiële schade van wateroverlast kan beperken

Vlaanderen krijgt geregeld af te rekenen met overstromingen. Na de wateroverlast van juli 2005 in West-Vlaanderen vroeg de Vlaamse regering om versneld werk te maken van de verdere ontwikkeling van een voorspellings- en waarschuwingssysteem. Naast een blijvende focus op structurele inspanningen om overstromingen te vermijden, zoals hemelwaterinfiltratie, overstromingsgebieden,...

Daarom werkt de Vlaamse overheid hard aan een set van overstromingsvoorspellers: elk bekken krijgt er een. Op basis van waterstanden en weersvoorspellingen berekent het model of er overstromingen dreigen en welke wijken, straten en huizen met wateroverlast zullen te kampen krijgen. Met deze informatie kunnen de hulpdiensten preventief optreden en bewoners tijdig verwittigen. Op die manier kan heel wat schade vermeden worden.

De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) concentreert zich op de onbevaarbare waterlopen, voor de bevaarbare waterlopen werkt het departement Mobiliteit en Openbare Werken aan een gelijkaardig waarschuwingssysteem.
Zo werkt het Waterbouwkundig Laboratorium aan een intergewestelijke studie Zenne-Zennekanaal dat zal resulteren in een overstromingsmodel van Tubeke tot de monding Dijle-Rupel. Ook dit model zal ter beschikking van de burger gesteld worden.
Op de website van het Hydrologisch InformatieCentrum (HIC) kan je terecht voor de dagelijkse waterstand- en afvoergegevens evenals de hoogwaterstanden (klik hier).
Overstromingen die veroorzaakt worden door het rioolstelsel kunnen niet voorspeld worden.

Dender, Demer, Dijle - Zenne en IJzer reeds operationeel

Naast een algemeen voorspellingssysteem voor Vlaanderen, zijn die van de Dender- en Dijle- en Zennebekken al een tijdje in werking, en met succes. Waar vroeger de brandweer door de burgers werd gealarmeerd als het water de huizen bedreigde, worden er nu preventief zandzakjes gevuld als de overstromingsvoorspeller alarm slaat.
Vandaag komen daar de systemen voor het IJzer- en Demerbekken bij.

Aan het voorspellingssysteem is heel wat intensieve arbeid voorgegaan. Overal in Vlaanderen werden dwarsprofielen van de bedding van de onbevaarbare waterlopen opgemeten. Ook het gebied rond de waterloop werd in kaart gebracht: de hoogte van de vallei, de hoogte van de oever, de dorpel van kwetsbare gebouwen, bruggen, stuwen, enzovoort. Met het verzamelde materiaal werd een computermodel gemaakt. Het duurt ongeveer een jaar om een overstromingsvoorspeller te bouwen.


(klik op de kaart om de pdf-versie te openen)

Alarm?

De overstromingsvoorspeller van VMM onderscheidt drie toestanden: de basistoestand, de waaktoestand (als er overstromingen dreigen) en de alarmtoestand (als er huizen bedreigd zijn). Als de toestand verandert, worden de VMM-medewerkers van wacht gealarmeerd. Vanaf de waaktoestand worden de gegevens ook frequenter geactualiseerd. Van zodra de overstromingsvoorspeller kritieke overstromingen signaleert, brengt de VMM de waterbeheerders en de hulp- en crisisdiensten op de hoogte. Dit laat de brandweer toe pro-actief op te treden door bijvoorbeeld de mensen te informeren, zandzakjes te verdelen of ondergrondse garages leeg te maken.

Volg de toestand online

Alle voorspellingen zijn raadpleegbaar via een website, www.overstromingsvoorspeller.be. De overzichtskaart maakt meteen duidelijk of en waar zich problemen kunnen voordoen. Bijkomend worden voorspellingen van de waterstanden getoond en wordt zicht gegeven op de gevallen en voorspelde neerslaghoeveelheden.

Bronnen: www.vmm.be - www.watlab.be

>> Terug