WALLONIË: Het gebied van de Bas-Prés in Komen (her)ontdekken

Aan de grens tussen Nord - Pas de Calais in Frankrijk, en Vlaanderen en Wallonië strekt zich langs de oevers van de Leie in Komen het gebied uit van de Bas-Prés. Dit natuurgebied is rijk aan biodiversiteit, maar ook zeer kwetsbaar. Twee grote infrastructuurprojecten, m.b.t. het rivierverkeer en het wegverkeer, bedreigen thans dit kostbaar ecosysteem.

Hoe deze unieke vochtige graslanden beschermen en tevens beantwoorden aan de noodzakelijke verbreding van de Leie?

Deze vraag stond centraal tijdens de 9^de Rivierontmoetingen op 7 juni 2009 georganiseerd door Eco-Vie, Environnement Développement Alternatif en Grenzeloze Schelde.

De verbreding van de Leie voor schepen met grote tonnenmaat en de verbinding met het nieuw aan te leggen kanaal Seine-Noord Europa worden door iedereen gewenst, maar ernstige meningsverschillen zijn gerezen betreffende het tracé precies in dit gebied.

De verenigingen die zich bekommeren om de ‘prioritaire’ bescherming van de vochtige gebieden krachtens de Europese kaderrichtlijn Water (EKW) strijden onafgebroken voor een verbreding van de huidige Leie maar met behoud van het uitzonderlijke vochtig gebied. Dit gebied zou niet alleen enigszins gespaard kunnen blijven tijdens de werken, maar zou bovendien als overstromingsgebied kunnen behouden blijven, wat zijn belangrijkste functie is. De Bas-Prés spelen een nuttige rol en moeten deze behouden. Philippe Mouton, plaatselijk gemeenteraadslid en lid van Eco-Vie, illustreerde dit standpunt met een gedetailleerde visuele voorstelling van de laatste overstroming van juli 2005.

Het project voorgesteld door de Direction générale opérationnelle de la Mobilité et des Voies hydrauliques (de opvolger van het MET - Ministère de l'Equipement et des Transports) voorziet echter een nieuw tracé midden in de kwetsbare zone met aan de zijkant de aanbreng van een laag aarde met het oog op de aanleg van een weg bestemd voor de verbinding met een nabijgelegen industriële zone. Dit zou de volledige vernietiging met zich meebrengen van dit natuurlijk erfgoed en in de toekomst een bedreiging vormen voor de naaste bewoners aan de Belgische kant.

Plaatselijke verenigingen hebben sinds 2005 actie gevoerd om de overheid en de lokale bevolking te overtuigen van het belang van een harmonisatie tussen het behoud van een groot deel van het vochtig gebied en de ontwikkeling van de rivier. De dialoog lijkt evenwel nog steeds zeer moeilijk, zoniet onmogelijk, terwijl nochtans oplossingen zouden kunnen gevonden worden met een beetje goede wil vanwege de ontwerpers. Tot op heden werd slechts één voorstel geformuleerd. De milieuactievoerders vrezen het ergste en het openbaar onderzoek staat voor de deur.

De 9^de Rivierontmoetingen boden de gelegenheid om de interesse van talrijke instanties en verkozenen voor dit dossier te bevestigen en de woorden van Slimane Tir, vicevoorzitter van LMCU (Lille Métropole Communauté Urbaine) en voorzitter van Espace Naturel Métropolitain, kunnen enkel een steun betekenen voor de reeds aangebrachte argumenten, die alsnog niet worden gehoord door de beslissingsorganen: “Alle projecten moeten rekening houden met het milieu… Een compromis moet kunnen gevonden worden tussen de ontwikkeling van de scheepvaart, als alternatief voor het wegverkeer, en het behoud van de biodiversiteit”.
De LMCU werkt namelijk mee aan de uitbouw van een groen en blauw netwerk op het grondgebied van Rijsel om een einde te stellen aan het verlies van biodiversiteit, de merkwaardige vochtige gebieden te beschermen en de kwaliteit van de waterlopen te verbeteren. Vandaar het belang van de aanwezigheid van de heer Tir in de grensgemeente Komen.

Na de voorstelling van de verenigingen Eco-Vie en EDA volgden zowat veertig deelnemers vol enthousiasme en onder een zonnige hemel de wandeling in de Bas-Prés onder begeleiding van Philippe Mouton. De uitstap werd voortgezet over de Franse grens om de rijkdom van de plaatselijke biodiversiteit te ontdekken. Irène Tylski, gepassioneerde botaniste en lid van de vereniging EDA, verrijkte met genoegen de kennis van de deelnemers over de ‘wilde’ flora…

Een gezellige namiddag en een versterkte interesse voor een nobele zaak:
de biodiversiteit voor morgen langs een Europese rivierverkeersas!

Anita Villers
Environnement Développement Alternatif

>> Terug