VLAANDEREN: Bodemerosie in het Dender- en Bovenscheldebekken

Op 30 januari 2009 heeft de Vlaamse Regering de 11 bekkenbeheerplannen en 80 deelbekkenbeheerplannen vastgesteld. Deze plannen vormen de ruggengraat van het integraal waterbeleid in Vlaanderen en worden om de zes jaar herbekeken. In 2013 wordt een nieuwe reeks plannen opgemaakt. Het doel van integraal waterbeleid is om gezonde en evenwichtige watersystemen te realiseren met respect voor de verschillende functies van het water. Voor een kijkje in de bekkenbeheerplannen kan je surfen naar www.bekkenwerking.be.

Door de aanwezigheid van leembodems in combinatie met grote reliëfverschillen is de bodemerosie in het Dender- en Bovenscheldebekken aanzienlijk. Geschat wordt dat de bodemerosie in het Denderbekken meer dan 132.000 ton/jaar bedraagt, in het Bovenscheldebekken meer dan 190.000 ton/jaar. Bij de voorafgaande goedkeuring van het bekkenbeheerplan van het Denderbekken schoof het bekkenbestuur erosie dan ook naar voor als een belangrijk aandachtspunt in het Denderbekken. Ook in het Bovenscheldebekken komt de erosieproblematiek als agendapunt op de vergaderingen geregeld aan bod.

Erosie, een integraal probleem

De gevolgen van bodemerosie zijn aanzienlijk. Landbouwers kijken met lede ogen toe hoe vruchtbare bodem, zaaigoed en kiemplanten van hun akkers wegspoelen. Dit leidt vaak tot onherstelbare schade. Maar modderstromen komen meestal niet tot stilstand aan de rand van de akkers. Op heel wat plaatsen worden wegen en woonkernen bij hevige regenval geconfronteerd met modderoverlast. Dit leidt tot dichtslibben van rioleringen en berokkent schade aan de waterzuiveringsinfrastructuur. Grote hoeveelheden sediment komen in de waterlopen en wachtbekkens terecht.
Aanslibbing bemoeilijkt het onderhoud en beheer van de waterlopen en de werking van de infrastructuur met wateroverlast als gevolg. Met de modder komen nutriënten en bestrijdingsmiddelen in de waterloop terecht. Zo wordt de waterkwaliteit op het spel gezet. Het verdwijnen van de diversiteit van de waterbodemstructuur maakt het onmogelijk voor bepaalde beschermde vissoorten, zoals Beekprik en Rivierdonderpad, om hun populatie in stand te houden en/of uit te breiden. Door het herhaaldelijk storten van ruimingsslib op de oever ontstaan verhoogde oeverwallen. Hierdoor gaat het contact tussen waterloop en vallei verloren. Maar ook meer stroomafwaarts, op de bevaarbare waterlopen, ondervindt men hinder van bodemerosie. Om de bevaarbaarheid van Schelde en Dender te garanderen moet men jaarlijks ettelijke miljoenen investeren.
Kortom, verschillende partijen worden rechtstreeks en onrechtstreeks geconfronteerd met de negatieve gevolgen van bodemerosie. Dit is dus een ‘mooi’ voorbeeld van een integraal probleem.

Op weg naar een integrale aanpak

De bekkenbeheerplannen van het Dender- en Bovenscheldebekken wijzen er op dat erosie op een geïntegreerde manier moet worden aangepakt. Er moet enerzijds op verschillende plaatsen in het stroomgebied ingezet worden op zowel brongerichte als op remediërende maatregelen. Anderzijds vragen de bekkenbesturen van beide bekkens ook om erosiebestrijding en (integraal) waterbeleid zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen. Dit betekent dat de betrokken overheden het probleem gezamenlijk moeten aanpakken.

Om de noodzakelijke integrale aanpak van bodemerosie in de kijker te zetten, hebben de bekkensecretariaten van het Dender- en Bovenscheldebekken, de provincie Oost-Vlaanderen, de Vlaamse Landmaatschappij, de Dienst Land- en Bodembescherming en het Departement Landbouw en Visserij de handen in elkaar geslagen. In het najaar organiseren ze in samenwerking met gouverneur Denys, voorzitter van beide bekkenbesturen, een infodag: 'Erosie- en sedimenttransport in het Bovenschelde- en Denderbekken'. De doelgroep van deze infodag is elke betrokkene bij bodemerosie, dus landbouwers, gemeentelijke mandatarissen en ambtenaren, waterbeheerders,…

Wanneer: Vrijdag 13 november 2009 (9.30 u - 12.30 u)
Waar: Stonebridge Banket, Nederholbeekstraat 135, 9680 Maarkedal

Voor meer info over deze infodag, kan je terecht op of op .

Met dank aan Annelies Sevenant,
Bekkencoördinator Denderbekken (VMM)


>> Terug

 

Reacties op de nieuwsbrief en/of voorstellen voor artikels zijn welkom