FRANKRIJK: Heropening van het Canal de Roubaix-Spierekanaal:
het ongelooflijke wordt werkelijkheid!

Ondanks de uiterst ongunstige context - een historische vervuiling van de Spiere en van het Canal de Roubaix, verouderde en verlaten sluizen, slib dat sinds een eeuw opgehoopt is, verwaarloosde oevers en een belabberde habitat - is het project van de heropening van het Canal de Roubaix-Spierekanaal tenslotte toch een feit geworden. Dit is te danken aan de vastberadenheid van militanten, verkozenen en Europese subsidieverstrekkers.

Reeds in 2003 werd dit onderwerp aangekaart ter gelegenheid van de 2^de Rivierontmoetingen tijdens dewelke de deelnemers de verontreiniging en de toestand van de waterloop konden vaststellen. De organisatoren wilden de aandacht van de overheid vestigen op de absolute noodzaak om dit netelig en duur dossier te behandelen. Een ware ontsiering van het imago dat de groeiende grootstad Rijsel zich wil toemeten in haar grensoverschrijdende en Europese rol. Wie had durven hopen dat dit dossier zulke afmetingen zou aannemen?!

In 2006 rees er nieuwe hoop: tijdens de 6^de Rivierontmoetingen werd de aandacht gevestigd op de blik die weer naar het water gericht werd door verschillende lokale projecten: opwaardering van de bebouwing in Roubaix, sanering van het vervuilde nabijgelegen terrein van een chemisch bedrijf en natuurlijk de grote werkzaamheden langs het kanaal, met o.a. de herstelling van de sluizen met het oog op de heropening voor de scheepvaart dankzij het Europees project ‘Blue Links’.
Klik hier voor de kaart.

Blue Links is een werkprogramma dat de kanalen van de Deûle-Scheldeverbinding weer bevaarbaar wil maken. De verbinding omvat de gekanaliseerde Marque, het Canal de Roubaix in de Franse regio Nord en het Spierekanaal in het Belgische Henegouwen en West-Vlaanderen. Het kanaal overschrijdt een hoogteverschil van 33,90 meter dankzij 7 sluizen aan zijde van de Deûle en 8 sluizen naar de Schelde toe. 13 van de 15 sluizen werden gerestaureerd evenals 11 vaste of beweegbare bruggen. De oevers werden verstevigd en het wegennet hernieuwd. Het gaat dus wel degelijk om een grootschalig project!

Ongetwijfeld willen de herinrichtingswerken nieuwe ontwikkelingsmogelijkheden bieden voor toerisme en recreatie, in nauwe samenhang met de stadshernieuwing over een uitgestrekte oppervlakte.
Maar de (milieu- en natuur)verenigingen vestigen er ook de aandacht op dat parallel met deze technische renovatie talrijke initiatieven worden genomen om de mensen te sensibiliseren voor de bescherming van de waterkwaliteit. Ze richten zich tot de bewoners die een onmisbare schakel zijn voor het in stand houden van hun verbeterde leefomgeving.

Een voorbeeld is het project van de Compagnie Détournoyment, expert in straattheater, dat het thema behandelt van water als band tussen regio’s en bewoners. Educatieve initiatieven werden ook op touw gezet voor de schoolkinderen van Roubaix in samenwerking met het Wateragentschap Artois Picardie , met als het thema ‘het kanaal, zijn geschiedenis, zijn herstel, zijn bescherming’. In andere scholen was de sensibilisatie meer gericht op het leven in waterige milieus, de gevoeligheid van de voedselketen aan vervuiling. In nog andere scholen werd gesproken over lagunering (waterzuivering door middel van vijvers) of over waterzuiveringsinstallaties.

Het groot volksfeest is voorzien tijdens het weekend van 19-20 september 2009, een feest zonder grenzen, om de terugkeer te vieren van de schepen op het canal de Roubaix-Spierekanaal. 30 schepen van verschillende maten zijn reeds ingeschreven, van de roeiboot tot de aak van 38 m.
Animatie, spektakel: genoeg troeven om ons aan te sporen ons te verzetten tegen de verloedering van dit kostbaar erfgoed.
Kriebelt het om de Blue Days te beleven? Klik dan hier voor het programma.

Meer informatie over Blue Links vind je op hun website.

Je kan ook de brochure ‘Kanaalnotities’ lezen (2006), uitgegeven door Grenzeloze Schelde in samenwerking met de gemeente Spiere-Helkijn, Maison de Léaucourt en C.A.N.A.L. Deze ‘Kanaalnotities’ zullen je een indruk geven van de wedergeboorte van deze blauwe corridor, evenals van de standpunten van Grenzeloze Schelde.

Een terugblik op de reeds verschenen artikels in Grenzeloze Schelde Nieuws i.v.m. dit thema:
nr. 40 - september 2007 (p.11), nr. 33 - januari 2006 (p. 5) en nr. 31 - zomer 2005 (p. 9).

Anita Villers
Environnement Développement Alternatif

>> Terug