WALLONIË: Het Riviercontract Schelde-Leie voorgesteld

Het gebied van het Riviercontract Schelde-Leie is gelegen in het stroomgebiedsdistrict van de Schelde. Dit hydrografisch bekken bestrijkt een oppervlakte van ongeveer 770 km² verdeeld over 19 gemeenten. Meer dan een jaar geleden werd een riviercontract opgestart voor dit bekken. Het contract is nu nog in een voorbereidende fase en zal begin 2009 aan de verschillende betrokken gemeenten worden voorgesteld.

Wat is een riviercontract?

Een riviercontract is een participatief instrument op schaal van een hydrografisch bekken. Het bestaat in het samenbrengen van alle actoren (uit de openbare en de privé sector) van een zelfde bekken met het oog op de vaststelling van een gemeenschappelijk actieprogramma om de waterlopen en hun omgeving te beschermen, te herstellen en te valoriseren. De ondertekenaars van een riviercontract verbinden er zich toe om, binnen het kader van hun verantwoordelijkheden en bevoegdheden, de geplande acties uit te voeren in een geest van overleg, dialoog en coördinatie.
Ten gevolge van de inwerkingtreding begin januari 2009 van het besluit tot wijziging van het Milieuwetboek (boek II), dat het Waterwetboek (Code de l'Eau) inhoudt, zullen al deze riviercontracten ondermeer de vorm van een VZW moeten aannemen met één maatschappelijk doel en met een beheerraad samengesteld uit vertegenwoordigers van de deelnemende gemeenten en provincies, de plaatselijke actoren en administraties en adviesraden.
Het riviercomité, beslissingsorgaan van het riviercontract, is een belangrijk instrument van inspraak en beheer waardoor acties kunnen ontwikkeld worden over de gemeentelijke grenzen heen. Het omvat vertegenwoordigers van de politieke, administratieve, verenigings- en wetenschappelijke wereld… maar ook de verschillende gebruikers van de waterloop: omwonenden, vissers, landbouwers, industriëlen, milieuverdedigers…
De coördinatiecel tenslotte fungeert als schakel tussen het riviercomité en alle bij de waterloop betrokken personen en organisaties en verzekert het dagelijks bestuur van het riviercontract.

Oorsprong van het Riviercontract Schelde-Leie

Sinds verschillende jaren wordt er in de schoot van het Natuurpark Plaines de l'Escaut (dat een oppervlakte beslaat van 26.500 ha en zich uitstrekt over de gemeenten Rumes, Brunehaut, Antoing, Péruwelz, Beloeil en Bernissart) nagedacht over de problematiek van het water. Talrijke contacten werden aldus gelegd met de waterbeheerders in het Waals Gewest. Grensoverschrijdende waterloopprojecten werden door het Natuurpark Plaines de l'Escaut opgezet in samenwerking met het regionaal natuurpark Scarpe-Escaut in Frankrijk. Het afsluiten van een riviercontract door het Natuurpark Plaines de l'Escaut leek dus een evidentie.
In het kader van het project Interreg IV, dat gezamenlijk wordt uitgewerkt door de twee parken, zal er dan ook een riviercontract worden afgesloten voor heel het Schelde-Leiebekken.

Is het Riviercontract Schelde-Leie een realiteit?

Vandaag kan er nog niet echt gesproken worden van een riviercontract voor het deelbekken Schelde-Leie. Alle gemeenten van het stroombekken hadden inderdaad nog niet de gelegenheid om zich uit te spreken over hun deelname aan dit contract. Het is namelijk zo dat de grenzen van de rivierbekkens niet noodzakelijk samenvallen met die van de gemeenten en dat sommige gemeenten betrokken zijn bij meerdere riviercontracten.
Het project dat werd opgezet door het Natuurpark Plaines de l'Escaut bevindt zich momenteel in een startfase, waarbij een voorbereidend dossier wordt opgesteld (een soort van plaatsbeschrijving van het bekken). Alle betrokken gemeenten, de provincie Henegouwen en de andere plaatselijke structuren zullen geraadpleegd worden in de loop van de komende maanden, teneinde de partners van het toekomstig riviercontract te vinden.

Na goedkeuring van het voorbereidend dossier door het Ministerie van Leefmilieu en de afsluiting van het riviercontract, zal men kunnen starten met de onderzoeksovereenkomst. Deze bestaat erin om voor heel het bekken alle knelpunten op te zoeken en nadien oplossingen voor te stellen door middel van een actieprogramma (onderhoud, herstel, sensibilisatie…). Het contract zal ondertekend worden binnen de drie jaar na het opstarten van de terreininventarisatie.
Op dit ogenblik zijn de voorbereidingen van het riviercontract niet stilgevallen. Er werden namelijk een coördinator en een hulpcoördinatrice aangesteld en er grepen al enkele acties plaats, zoals de actiedagen 'propere rivieren' in oktober 2008, de deelname aan het openbaar onderzoek over de waterbeheerplannen in november 2008 en de Waalse waterdagen op 6, 7 en 8 maart 2009 (animaties voor de scholen en het groot publiek). Het Riviercontract Schelde-Leie organiseert ook samen met zijn partners een milieu'wacht' in heel het bekken, die strijdt tegen de invasieve (plant- en dier-) soorten, tegen de waterverontreiniging en de aantasting van de vochtige gebieden en de waterlopen.

Elise Jourdan
Projectmedewerker - Waterbeheer
Parc naturel des Plaines de l'Escaut



Reacties op de nieuwsbrief en/of voorstellen voor artikels zijn welkom op: