VLAANDEREN
Werken in voorbereiding. Communicatie rond het Geactualiseerde Sigmaplan

Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) is volop in de weer met het Geactualiseerde Sigmaplan. Dat plan begint stilaan vaste vormen aan te nemen. Zeer binnenkort starten de eerste werken in het inrichtingsgebied van de Prosperpolder (Beveren) en in de tweede helft van 2008 wordt de eerste spade gestoken in het zware alluvium tussen Schelde en Durme. Ondertussen communiceerde en informeerde W&Z - samen met het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) en de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) - tijdens een reeks informatiemarkten in de betrokken Oost-Vlaamse gemeenten. Het uitgelezen moment om het Geactualiseerde Sigmaplan en de informatiecampagne onder de loupe te nemen.

Het Sigmaplan en zijn geactualiseerde versie zijn ontworpen met het oog op het verhogen van de veiligheid van mens, have en goed tegen overstromingen in het soms behoorlijk woelige Zeescheldebekken. Het initiële plan uit 1977 hield het bij hoge dijken en een rigide scheiding tussen achterland en rivier. Maar door de klimaatwijzigingen, de stijging van de zeespiegel en de toename van de getijdenamplitude bieden het alsmaar verhogen van de waterkering geen blijvende oplossing. In het laatste decennium groeide de idee om de rivier opnieuw ruimte te geven.
'Ruimte aan de Rivier' werd het credo van het Geactualiseerde Sigmaplan. Na grondig wetenschappelijk onderzoek en degelijke maatschappelijke kosten-batenanalyse leek voor het nieuwe plan de combinatie van gecontroleerde overstromingsgebieden en dijkverhogingen of -verplaatsingen het meest geschikte fundament. De decretale verankering van het plan en het vastleggen van het Meest Wenselijk Alternatief (MWA, de meest wenselijke inrichtingsgebieden) gebeurde bij het uitvaardigen van de Besluiten van de Vlaamse Regering van 22 juli 2005 en 28 april 2006. Al eerder werd het Geactualiseerde Sigmaplan gekoppeld aan de Lange Termijnvisie op het Schelde-estuarium en het Streefbeeld 2010 met de ondertussen genoegzaam bekende drie pijlers veiligheid, natuurlijkheid en toegankelijkheid.
Tijdens de infomarkten in Berlare (13 december 2007), Dendermonde (19 december 2007), Temse (5 maart 2008) en Hamme (12 maart 2008) stelde W&Z als trekker van de projecten met ANB en VLM de plannen van enkele inrichtingsgebieden uit het MWA voor die ten laatste in 2010 in uitvoering zijn of zullen starten.












De standen van de verschillende organisaties maakten de meestal in grote getale opgekomen belangstellenden (voor Berlare alleen al ruim 400 gasten) wegwijs in de algemene principes en doelstellingen van het Geactualiseerde Sigmaplan, van het flankerende landbouwbeleid en van de natuurprojecten in het gebied. Verder lichtte ProSes zijn visie rond behoud en herwaardering van het Schelde-estuarium toe en stelde het Schelde InformatieCentrum zijn Scheldegebonden activiteiten voor.

Maar vooral die stand met het gedetailleerde herinrichtingsplan voor de betreffende gemeente kon bogen op de grootste interesse. Daar ook de vragen naar wat met iemands goed of bedrijf gebeurt, naar de eventuele verwerving of naar de voortzetting het landbouwbedrijf na verwerving.
’s Avonds volgde de hoorzitting met de landbouwers uit de streek. Een panel bestaande uit W&Z, VLM en ANB gaf onder kritische belangstelling toelichting over de aanpak van het flankerende landbouwbeleid en de impact van de herinrichtingsplannen voor de sector.
Wie informatie verstrekt over een delicate aangelegenheid als het Geactualiseerde Sigmaplan mag ook moeilijke vragen, emotionele reacties en af en toe onbegrip niet uit de weg gaan. Enige bezorgdheid bestaat over de mogelijke verontreiniging van het slib en water uit de Schelde.

Uit het proefproject Lippenbroek (Hamme) blijkt evenwel na grondige wetenschappelijke studie (Universiteit Antwerpen) dat de kwaliteit van het afgezette slib beter is dan de oorspronkelijke poldergronden in het broek. Ook het rivierwater bezit een duidelijk betere bioconditie dan voorheen door de aanrijking van zuurstof en micro-organismen. Het extrapoleren van de resultaten uit de monitoring van Lippenbroek biedt in ieder geval beloftevolle toekomstperspectieven voor de kwaliteit van slib en water in het ganse Zeescheldebekken.

Twijfels en bezorgdheid over de veiligheid bij de idee van al dat water dat onheilspellend landinwaarts trekt bij storm en ontij kunnen met een gerichte en bevattelijke uitleg over doel en werking van overstromingsgebieden met of zonder gereduceerde getijdenwerking, van overloopdijken en van in- en uitwateringssluizen al ras weggenomen worden.
Het begrip voor de idee 'Ruimte voor de Rivier' groeit gestaag ondanks de ogenschijnlijke tegenstrijdigheid het stijgende water te laten instromen als ultiem verweer tegen overstromingen.

Voor de projectvoorstellers was de hoofdzaak een draagvlak en goodwill te creëren, om goede contacten te leggen en om onbegrip weg te werken. In dat opzicht noemen zij de infomarkten meer dan een relatief succes gelet op de vruchtbare uitwisseling van informatie, van suggesties en van bezorgdheden en een voelbare verbetering van de samenwerking tussen de bewoners, de lokale overheden en de initiatiefnemers van het Geactualiseerde Sigmaplan.

Na de infomarkten betreden de projecten de fase van de wettelijke, juridische stappen (milieu-effectenrapporten, ruimtelijke uitvoeringsplannen, bouwvergunningsaanvragen en openbaar onderzoeken). In die stadia zullen de trekkers van de projecten met alle betrokken partijen blijven communiceren.

Meer informatie vindt u op www.sigmaplan.be of www.wenz.be en leest u ook in het artikel van ANB.







Michel De Smet
Communicatieverantwoordelijke W&Z – afdeling Zeeschelde


Reacties op de nieuwsbrief en/of voorstellen voor artikels zijn welkom op: