|
NEDERLAND
WCT past niet bij een duurzame haven
Eind vorig jaar heeft de Zeeuwse Milieufederatie (ZMF) haar visie op een duurzame toekomst
voor Zeeuwse havens gepresenteerd. De visie is samen met het onderzoeksbureau TNO uit Delft
opgesteld. TNO concludeert dat, binnen de grenzen van de huidige havens, groei en duurzaamheid
goed te combineren zijn. Daarvoor moet het havengebied zich richten op drie belangrijke pijlers:
|
1. de ontwikkeling van een ‘superstukgoedhaven’,
2. een duurzaam chemiecomplex en
3. schone biomassa. |
Daarmee komt een duurzame Zeeuwse haven met een uitstekende toekomst binnen bereik. Een haven
die de Zeeuwse economie versterkt en goed past binnen de groenblauwe oase van de Zuid-Nederlandse Delta.
Westerschelde Container Terminal
Directe aanleiding voor de visie vormen de plannen voor de
aanleg van de Westerschelde Container Terminal (WCT) bij Vlissingen aan de buitenkant van
het havengebied. Daarvoor moet een stuk van het estuarium worden ingepolderd. De ZMF en een
aantal andere maatschappelijke organisaties zien niets in dit plan. Het is voor de Zeeuwse
economie een wezensvreemde voorziening. Het schaadt een belangrijk Zeeuws kapitaal: toerisme
en recreatie.
Maar het gaat ook om een grootschalige deepsea-terminal die vooral de deepsea
containerlogistiek van enkele grote reders zal optimaliseren. Deze omvangrijke terminal
ziet de ZMF echter niet als het ideale antwoord op de logistieke behoeften van het bestaande
Zeeuwse bedrijfsleven. Verder wordt de WCT aangelegd in een estuarium dat beschermd wordt
door Europese regelgeving en het transport naar en van het achterland zal de leefkwaliteit
in het achterland verminderen.
Alternatieven
De ingreep in het estuarium, die de aanleg van de WCT met zich
brengt, maakt een onderzoek naar alternatieven nodig. De Natuurbeschermingswet vraagt er om.
Ook de wetgeving voor de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) eist zicht op alternatieven met
minder of geen verlies van het areaal EHS-gebied. En ook de Nederlandse regering dringt aan op effectief
gebruik van bestaande terreinen en herstructurering bij havenontwikkelingen.
Duurzame criteria
Voor de visie is een document gebruikt dat de milieufederaties
en de Bond Beter Leefmilieu hebben opgesteld. Hierin is een aantal duurzame criteria geformuleerd:
verduurzamen van energiegebruik, schone motoren en het verschuiven van het vervoer over de weg
naar meer milieuvriendelijke vervoerswijzen. Daarnaast verdienen vernieuwbare grondstoffen,
schone biomassa, gesloten ketens en het zuinig gebruik van de beschikbare ruimte aandacht.
Een ander belangrijk criterium is dat het estuarium van de Schelde bepaalt hoe diep de schepen
mogen steken. De diepgang van de schepen mag niet de diepte van de geulen gaan bepalen.
Drie pijlers
TNO denkt dat de Zeeuwse havens op korte termijn duurzaam
gemaakt kunnen worden. Enerzijds door de bestaande zeehavenactiviteiten duurzamer te maken.
Anderzijds door het aantrekken van andere, duurzame zeehavenactiviteiten, zoals duurzaam
papier en hout.
De duurzame Zeeuwse haven steunt volgens de ZMF-visie op drie pijlers. Eén ervan is
een ‘superstukgoedhaven’ in Vlissingen. Deze kan samen gaan met een in stappen te
ontwikkelen containerterminal binnen de grenzen van het huidige Sloegebied (havengebieden van Vlissingen-Oost). Want we zien
dat steeds meer stukgoed(1) in containers wordt verpakt. Zeeland is sterk in stukgoed en de
gespecialiseerde behandeling ervan. Stukgoed groeit relatief snel in de Zeeuwse havens.
Bij andere zeehavens zien we dat deze zich alleen en vooral richten op containeroverslag.
Stukgoed is een relatief duurzame sector; deze sluit beter aan bij de kenmerken van de
regio en laat bovendien groei zien. Daar liggen kansen, vindt de ZMF. Die kansen werkt
de milieufederatie momenteel uit. In de loop van het jaar zal zij de uitkomst presenteren.
Verder beveelt de ZMF aan om het bestaande chemiecomplex van de Zeeuwse havens te verduurzamen.
Daarbij wordt ingezet op reststoffen, vernieuwbare grondstoffen, duurzame energie en
logistieke afhandeling.
De ontwikkeling van nieuwe bedrijvigheid gebaseerd op het gebruik van schone biomassa is
een derde belangrijke pijler. Het biopark in de Kanaalzone geeft al aan dat daar kansen
liggen. Wel vindt de ZMF dat het biopark enkel toekomst heeft als ‘goede’ biomassa wordt
gebruikt. Dat betekent dat biomassa die leidt tot ontbossing en schade aan ecosystemen
niet wenselijk is. Van granen en eetbare oliën moeten we geen energie willen maken.
Alle aandacht dient gericht te worden op het gebruik van biomassa voor duurzame
energieopwekking en biobrandstoffen van de tweede generatie.
Met deze visie wil de ZMF bijdragen aan een leefbaar en duurzaam zeehavencomplex in het
Zeeland van de groen-blauwe oase.
Tjeu van Mierlo
directeur Zeeuwse Milieufederatie
(1) Stukgoed zijn goederen waarvan de hoeveelheid niet naar
maat of gewicht maar per stuk wordt opgegeven (vb. auto's, fruit).
Dit in tegenstelling tot stortgoed of bulkgoederen.
|
