In Kleit, deelgemeente van Maldegem in Oost-Vlaanderen, had men regelmatig last van overstromingen, onder meer vanuit de Ede, een waterloop beheerd door de provincie. Om de afvoer van regenwater naar de Ede te vertragen heeft de provincie in nauwe samenwerking met Natuurpunt 5 ha gronden in het Maldegemveld heringericht waardoor daar nu meer water geborgen kan worden. Tegelijk krijgt de natuur er nieuwe kansen. Soortenrijke natte graslanden en heidevegetaties kunnen er terug ontwikkelen, poelen en vennen zullen snel voor meer biodiversiteit zorgen.


Wat er voordien al gebeurde

Om het steeds weerkerend probleem van wateroverlast in Kleit duurzaam op te lossen, zijn in het verleden al een aantal maatregelen genomen.

• Net stroomopwaarts van Kleit is het bestaande overstromingsgebied uitgebreid en is een nieuw aangelegd. Zij zorgen voor het veilig bergen van overtollig water en nadien het vertraagd afvoeren.
• In het centrum van Kleit is voor een vlotte waterdoorstroming gezorgd.
• Stroomafwaarts van Kleit zijn de Eelveldse meersen terug ingeschakeld in het overstromingsregime van de beek. Dank zij die maatregel passeert het water met vertraging voorbij het centrum van Maldegem vooraleer het geloosd wordt op het Schipdonkkanaal.

Nood aan extra maatregelen

Uit een modelleringsstudie die de provincie Oost-Vlaanderen in 2010-2011 liet uitvoeren, bleek dat het risico op wateroverlast in het stroomgebied van de Ede varieerde tussen eens om de 5 tot 50 jaar, afhankelijk van de locatie.

Omdat de provincie dit risico nog te groot vond, is er beslist om bijkomende maatregelen te nemen.


Slimme combinatie met natuurontwikkeling

Een mogelijke extra maatregel was zoveel mogelijk regenwater ophouden in de bovenloop van de Ede. Om dat te realiseren zijn gronden op de westelijke flank van de vallei van de Ede in het Maldegemveld nu heringericht. De sponsfunctie is hersteld en het natuurlijk waterbergend vermogen van de gronden vergroot. Het regenwater zal nu vertraagd afstromen waardoor het risico op wateroverlast in Kleit kleiner wordt.

De herinrichting van het Maldegemveld was een nauwe samenwerking tussen de provincie Oost-Vlaanderen en Natuurpunt, de eigenaar van de 5 ha gronden. Het leidde tot een multifunctionele inrichting waarbij de provincie de werken uitvoerde. Er is ruimte gecreëerd voor water én natuurontwikkeling kreeg er nieuwe kansen.


Waterberging

Het waterbergend vermogen van het gebied is vergroot door 10 500 m³ grond af te graven, 6 stuwen te plaatsen en ongeveer 700 m lage dijkjes aan te leggen.
Er is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de natuurlijke topografie om in de laagst gelegen zones bij piekneerslag zo’n 9700 m³ water te kunnen bergen.
De stuwen zijn voorzien van een uitstroomopening om het geborgen water vertraagd te laten wegstromen zodat de bergingsruimte opnieuw beschikbaar is voor een volgende grote neerslag. De stuwen zijn zo gedimensioneerd dat de waterbergende zones na een etmaal terug op het normale peil komen na volledig gevuld te zijn geweest.


Natuurontwikkeling

Natuurpunt wil in het Maldegemveld soortenrijke graslanden en heide herstellen in combinatie met de aanleg van poelen en vennen.

Over een oppervlakte van 36 000 m² is de voedselrijke bouwvoor met teelaarde verwijderd. Doordat de onderliggende bodemlaag minder voedingsstoffen bevat, zullen soortenrijke graslanden en heide er beter kunnen ontwikkelen. De biodiversiteit neemt ook toe dankzij de combinatie van nattere en drogere zones. De waterafvoer is zo ingericht dat in hoofdzaak water afkomstig van gebieden onder natuurbeheer in de heringerichte zones terecht zal komen. Er wordt dus weinig water aangevoerd met nutriënten vanuit de landbouw.


Recreatief medegebruik

Ook de wandelaar komt nu nog meer aan zijn trekken in het Maldegemveld. Doorheen het gebied is er een wandelpad van noord naar zuid, er zijn een aantal dijkjes waarop gewandeld kan worden, enkele knuppelpaden en uitkijkpunten.


Meer info bij de dienst Integraal Waterbeleid van de provincie Oost-Vlaanderen
en bij Natuurpunt Maldegem-Knesselare.

Bron:
- Nieuwsbrief 'De Waterstand' (november 2014), de digitale nieuwsbrief van de provincie Oost-Vlaanderen
over hun waterbeleid >>

Terug naar de inhoudsopgave >>