De reuzenbalsemien is een plant die van nature in de Himalaya groeit. Omwille van de mooie rozige bloemen werd ze op vele plaatsen in Europa als sierplant ingevoerd. Maar ondertussen is ze door verwildering fors in opmars, vooral langs onze waterlopen. Door haar onstuimige groei verstikt ze de inheemse planten en vormt ze een bedreiging voor de biodiversiteit. Bovendien sterft de plant in het najaar volledig af waardoor de bodem zeer vatbaar wordt voor erosie. In Vlaanderen zet de provincie Oost-Vlaanderen een proefproject op om de reuzenbalsemien te bestrijden.

De laatste jaren wordt steeds vaker melding gemaakt van de reuzenbalsemien, de Impatiens Glandulifera, een eenjarige plant die tot 2,5 m hoog wordt. Ze is afkomstig uit de Himalaya en is in Europa als invasieve soort verwilderd. De plant groeit graag in de buurt van water met een stikstofrijke bodem. De voortplanting gebeurt door het wegwerpen van zaad - 'springzaad' - dat gemakkelijk wordt meegenomen door de waterloop om verderop te kiemen.


Kwalijke gevolgen

Door haar explosieve groei verdringt de reuzen-balsemien onze eigen plantensoorten. Er is bijvoorbeeld aangetoond dat de reuzenbalsemien qua habitat concurreert met de inheemse grote kattenstaart en dat het bestuivingsucces lager is met deze exoot in de buurt. Ze komt de biodiversiteit dus zeker niet ten goede. Bovendien sterft de plant in het najaar na de eerste vriesnachten volledig af. Bijgevolg zijn de onbegroeide taluds tijdens de wintermaanden niet beschermd tegen erosie, met verzakkingen tot gevolg.
Ook kan de enorme biomassa in de directe omgeving van de waterloop de vlotte doorvoer van het water belemmeren.


Bestrijdingsplan

Kale en onstabiele oevers, obstructie van de waterafvoer, een aanzienlijke vermindering van de biodiversiteit en klachten van aangelanden en gemeentebesturen zijn de aanleiding geweest om in Oost-Vlaanderen een proefproject op te starten. Het doel is om de plant te verwijderen en te voorkomen dat er nieuw zaad gevormd wordt. In de zomer, na 15 juni en vóór het verspreiden van de zaden, zal de reuzenbalsemien gemaaid worden, gevolgd door een zorgvuldige nazorg.

Het proefproject moet toelaten de bestrijdingsmethode te verfijnen en een goede inschatting van de werklast te maken. Om succesvol te zijn zal de provincie zoveel mogelijk 'bovenstrooms' en gebiedsdekkend in het stroomgebied werken en liefst in samenwerking met andere beheerders die met eigen middelen een gelijkaardige bestrijding kunnen opzetten. Naast de bestrijding die de provincie zelf uitvoert, zal ze ook de samenwerking coördineren.

Op de volgende waterlopen wordt de reuzenbalsemien aangepakt:

• Pauwelsbeek in Maarkedal - samen met het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen, de Bosgroep en de gemeente Maarkedal
• Passemarebeek-Zwedebeek in Zottegem/Zwalm - in samenspraak met de Vlaamse Milieumaatschappij en de stad Zottegem
• Boeversbeek in Gavere - opstart met oog op een toekomstig inrichtingsproject door de Vlaamse Landmaatschappij, Waterwegen en Zeekanaal NV en de provincie
• Slabbaertsbeek in Knesselare - in samenspraak met de provincie West-Vlaanderen voor de benedenloop
• Schragenbeek in Merelbeke - in samenwerking met de gemeente Merelbeke voor het opwaartse perceel
• Roebeek in Schellebelle, tussen het provinciaal wachtbekken en de monding in de Schelde
• Barbierbeek in Kruibeke - in het kader van het inrichtingsproject door de provincie

Financiële consequenties

De kosten van de extra zomermaaibeurten, uitgevoerd binnen de gewone onderhoudsbudgetten door de onderhoudsaannemer, worden geraamd op 10.000 euro. De handmatige bestrijding in het kader van de nazorg zal uitgevoerd worden door RATO vzw (Rattenbestrijding Oost-Vlaanderen). De kosten daarvoor worden geraamd op 12.000 euro.

Meer info: - tel. 09 267 76 38
Bron foto's: www.kuleuven-kulak.be
Bron: Nieuwsbrief 'De Waterstand' (juli 2013), de digitale nieuwsbrief van de provincie Oost-Vlaanderen
over hun waterbeleid.

---

Terug naar de inhoudsopgave >>