Oevers Deûle

Wandelaars reageerden verbaasd bij het zien van de kale oevers van de Deûle: omgehakte bomen, planten weggemaaid, en dit met het oog op de aanpassingswerken voor schepen van 3000 ton.
De toename van de binnenscheepvaart wordt door tal van milieubeschermers toegejuicht, maar niet ten koste van de biodiversiteit die al te dikwijls wordt aangetast!

De plaatselijke milieuvereniging 'Verlin vers l'Autre' stelde hieromtrent vragen aan Quentin Spriet, verantwoordelijke voor het gebied van de Deûle in de schoot van Espace Naturel Lille Métropole (ENML, Natuurgebied Rijselse Metropool). Hij gaf volgend antwoord:

"De beheerder 'Voies navigables de France' (VNF, Franse waterwegen) gaat de sectie van de Beneden-Deûle herkalibreren voor de toekomstige doorvaart van schepen van 3000 ton op deze Europese waterweg. VNF is niet van plan het zichtbaar Deûle-bed te verbreden, maar wel de waterloop in de diepte langs de oevers. Om de oever te bereiken en het nieuw profiel onder water uit te tekenen, is het noodzakelijk om de bomen te verwijderen die er werden geplant ter versteviging van de oevers. VNF is de bouwheer van deze werken, die uitgevoerd worden over heel de sectie van Quesnoy tot Deûlémont. De werken zijn in april gestart, de bomen werden omgehakt, wat een totale ommeslag in het landschap teweegbrengt!

Nadelen op korte termijn: bruusk verdwijnen van de beboste oeverstrook, met onmiddellijke nefaste gevolgen voor het landschap en de biodiversiteit die met de bomen is verbonden: vogels, insecten.

Voordelen op langere termijn:

• Heropenen van een milieu dat (te) sterk verdicht was en waarvan de flora bezig was te verarmen. Opnieuw verschijnen van maaizones, nieuwe verrijking van de flora en de insectenbevolking. Opentrekken van het landschap en het zicht op de Deûle en vermijden van de 'gesloten tunnel' die men ziet vanaf het jaagpad.
• Vergemakkelijken van de taak van de beheerder VNF (minder dood hout dat een gevaar vormt voor de scheepvaart).
• Vergemakkelijken van de taak van de beheerder ENLM (minder bomen te beheren in de kwetsbare beschermingszone van de oevers).

Angelica archangelica: plant uit de schermbloemen- familie (Umbelliferae).

Voies Navigables de France heeft samen met ENLM een voorafgaandelijk inventaris opgemaakt van de te beschermen gebieden waar de grote engelwortel (Angelica archangelica) groeit, evenals van een aantal geïsoleerde of merkwaardige bomen, zoals o.a. de knotwilgen. Deze overgangsperiode is weliswaar moeilijk te verteren voor de wandelaars, gewend aan een wandeling te midden van de bomen. De Deûle zal zijn groene oeverstrook verliezen en zijn talrijke watervogels die in het water nestelden tussen de neerhangende takken. Maar de natuur zal zich snel herstellen van deze kaalslag. Talrijke pioniers en dynamische bomen zullen spontaan verschijnen, evenals grasmussen en rietzangers. Allerlei bloemen en grassoorten zullen opnieuw vlinders en veldsprinkhanen herbergen. De beheerder ENLM zal dan zo goed mogelijk deze natuurlijke dynamiek kunnen ondersteunen."

Deze ingreep, die radicaal kan lijken, is niet nefast voor de biodiversiteit. De natuur zal zich zeer snel herstellen en nieuwe soorten zullen ongetwijfeld op de heraangelegde oevers verschijnen. Dit kan zelfs een kans zijn om de lokale biodiversiteit gedeeltelijk te vernieuwen!

Tijdens een wandeling op het terrein, georganiseerd samen met de vereniging Environnement et Développement Alternatif (EDA), is vastgesteld hoezeer de oevers bezaaid waren met afval en vuilnis afkomstig van de schepen, maar ook van wandelaars die weinig inzitten met de gevolgen van hun daden.
Tengevolge van de overvloedige regen in februari 2012 was het waterpeil in de Deûle fel gestegen en toen het water weer zakte, liet het op de berm een groot aantal flessen, plastic voorwerpen en allerlei verpakkingen achter. Een zichtbaar bewijs van de permanente aanslag op het milieu dat veroorzaakt wordt door zulk oneerbiedig gedrag! Het is zo indrukwekkend dat opruimacties nodig zullen zijn. De bewustwording van de burger blijft nog te zwak ten opzichte van de schade die het berokkent aan nochtans onmisbare ecosystemen!


Anita Villers, EDA

Terug naar de inhoudsopgave >>