Verslag: De toekomst van de Dender
"Wat staat er de komende jaren allemaal met de Dender te gebeuren?": dat was de hamvraag die de meeste mensen op 20 november laatstleden naar Geraardsbergen lokte. In navolging van de terreinverkenning op 20 en 21 augustus was er in de stad langs de Dender een meer formele info- en debatavond met als thema 'Langetermijnvisie voor de Dender'.

De organisatoren - Grenzeloze Schelde, De Waterkant, Natuurpunt en De Milieuboot -nodigden deze keer de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), het Ministère de l'Equipement et des Transports (MET), Waterwegen en Zeekanaal (W&Z) en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) uit. Moderatoren van dienst waren Rik De Baere (Natuurpunt Aalst) en Sylvie Posel (Grenzeloze Schelde-Escaut sans Frontières).

Al om 18u kwamen de eerste nieuwsgierigen opdagen en terwijl de pers de sprekers voor de camera riep, was het tijd voor een informele babbel. Net als in augustus was de opkomst voor de avond met een 100-tal aanwezigen groot.

Eens het startsein gegeven, werd al snel duidelijk dat de organisatoren een specifieke klemtoon wilden leggen. De discussie over de samenhang tussen Infrastructuur en Natuur stond die avond hoog op de agenda.

De sprekers aan het woord …

VMM

De eerste spreekster, Annelies Sevenant, bekkencoördinator voor het Denderbekken (VMM) meldde dat het bekkenbeheerplan voor de Dender zopas werd ingediend bij de Vlaamse regering. Dit integraal waterbeheerplan is het resultaat van een openbaar onderzoek waarop alle betrokken instanties en ook de bevolking konden reageren. De uitvoering in de Denderstreek betekent concreet onder andere de hermeandering van de Mark en de aanleg van twee overstromingsgebieden in de vallei van de Molenbeek, beide zijrivieren van de Dender. Maar … het plan blijft beperkt tot het Vlaamse grondgebied…

MET

Paul Dewil, vertegenwoordiger van de Waalse waterwegbeheerder MET, illustreerde het Plan P.LU.I.E.S.. Het plan, dat opgemaakt werd na de overstromingen in 2003, is beperkt tot het Waalse gewest, maar kwam tot stand in nauwe samenwerking tussen Waalse diensten onderling en ook met de Vlaamse overheid. Het is niet gericht op het verhinderen van hoogwater in de Dender, maar eerder op de bescherming van de kwetsbare zones. Vandaag zijn de overstroombare gebieden gedefinieerd en in kaart gebracht, zodat gemeentebesturen nu met kennis van zaken bouwvergunningen kunnen toestaan of … weigeren.
Marc Hospied, bij het MET bevoegd voor de Dender, lichtte de uitvoering van de baggerwerken toe, die de doorstroming van de Dender moeten verbeteren en ook de bevaarbaarheid voor schepen tot 300 ton opnieuw moeten mogelijk maken.
Deze werken zullen in het voorjaar van 2008 verdergezet worden tussen Papignies en de taalgrens, zodat dan de volledige Waalse Dender zal uitgebaggerd zijn. Ook de afwerking van het laatste stuk van het fietsroutenetwerk RAVeL (tussen Lessines, Deux-Acren en de taalgrens) staat op de agenda. In 2009 zal de Dender over een fietspad beschikken van de bron in Ath tot aan de monding in Dendermonde.

W&Z

De Vlaamse waterwegbeheerder W&Z, afdeling Boveschelde was vertegenwoordigd door Luc Verhaest en Sara De Troeyer. Zij benadrukten dat er nog geen nieuwe beslissingen zijn genomen door de minister. Bijgevolg zou de discussie op de avond zelf dus beperkt blijven. De langetermijnvisie op waterbeheersing werd aan de hand van een aantal toekomstige projecten geïllustreerd, waaronder het vrijwaren van alle natuurlijke overstromingsgebieden, de grotere bevaarbaarheid van de Dender stroomafwaarts Aalst van 600 ton naar 1350 ton, de verbetering van de waterbergingsfunctie van het Bellebroek en de vernieuwing van de stuwen van Geraardsbergen en Aalst.
Het is duidelijk dat de Dender tussen Geraardsbergen en Aalst meer en meer een zachte recreatieve en natuurfunctie krijgt, terwijl stroomafwaarts Aalst de economische functie wordt opgewaardeerd.
Volgens de sprekers geldt ook voor W&Z een integrale visie voor waterbeheer als richtlijn, maar hierop wordt in het publiek met gemor gereageerd. Terecht of niet?

ANB


ANB-vertegenwoordiger Kurt Sannen zei wel degelijk rond de tafel gezeten te hebben met de Vlaamse waterwegbeheerder bij de heropstart van het Natuurrichtplan (NRP). De uitvoering van het NRP richt zich, volgens zijn collega Thomas Defoort, onder andere op de vallei en de oevers van de Dender.
Om een goed gecoördineerd beleid voor dit gebied met een grote rijkdom aan natuur uit te werken, is het noodzakelijk dat beide beheerders op elkaar afgestemd zijn of geraken.

Vooral een gecoördineerd beleid, overleg en informeren
zijn nodig …


De idee dat de betrokken instanties nauwelijks communiceren, bleef hangen. Ook de vraag naar meer transparantie en mogelijkheid tot inspraak vóór het nemen van de beslissingen vond grote aanhang in de zaal.
Men is het er over eens: integraal waterbeleid is een noodzaak. Hiervoor is enerzijds zowel binnen de gewesten zelf als intergewestelijk overleg en samenwerking tussen de instanties nodig. Anderzijds heeft ook de burger recht op informatie en inbreng. Een aspect dat wel eens vergeten wordt.



Debat in de toekomst?

Vele vragen blijven na deze avond nog onbeantwoord: wegens de vele onderwerpen werd het vooral een inventarisatie van verwezenlijkingen en plannen. Knelpunten werden enkel aangesneden, het uitdiepen van de onderwerpen was niet mogelijk. Met deze avond wilden de organisatoren vooral een bijdrage leveren naar verder overleg en niet in het minst het belang van overleg over de gewestgrenzen heen benadrukken. Deuren staan op een kier, contacten zijn (opnieuw) gelegd. Hopelijk verbetert de samenwerking en de communicatie intern en naar de buitenwereld!

Op de hoogte blijven van de Dender …

De organisatoren blijven de Dender opvolgen: een activiteit over waterkwaliteit, een informele samenkomst om de uitvoeringen langs de Dender te gaan bekijken, een studiedag over 'integratie van water in de stad' worden overwogen voor 2008. Meer info, teksten, presentaties en persartikels over de info- en debatavond van 20/11/07 zijn te vinden op http://www.gs-esf.be/NL/F-V-nl_dender.html.