Natuurpunt Asse wil in samenwerking met andere actoren een verbindingsgebied tot stand brengen die de bronnen van de Maalbeek te Zellik (zijbeek van de Molenbeek die op haar beurt in de Zenne uitmondt) wil verbinden met het Koning Boudewijnpark te Jette-Ganshoren. Op die manier wordt een groengebied gecreëerd dat zich over een afstand van een zestal km uitstrekt over zowel het Vlaamse als het Brusselse gewest.

Vooraf
De Ferrariskaart (einde 18^e eeuw) laat in één oogopslag zien dat er een eenheid is tussen de gebieden die verder onder deze projectnaam zullen beschreven worden: een natte beekvallei met hogerop gelegen bosrijke gebieden.

Maar de huidige kaarten tonen een ander beeld: er is intussen een sterk verstedelijkt centrum op het traject komen te liggen en de Molenbeek zelf is de grens geworden tussen het Vlaamse en het Brusselse Gewest.

Bestuurlijk zijn er dus niet alleen twee gemeenten (Asse en Ganshoren) maar ook twee Gewesten in het spel. De in de buurt liggende industrie- en woonkernen lijken bovendien op het eerste gezicht niet zeer compatibel met natuurprojecten.

Dit maakt het project niet gemakkelijk maar des te uitdagender. De doelstelling is dan ook niet min, namelijk: meer levenskwaliteit voor de buurtbewoners via contact met authentieke natuur.

Situering van het gebied

Het projectgebied bestaat uit vier deelgebieden in het stroombekken van de Molenbeek/Maalbeek te Zellik (deelgemeente Asse) dat op zijn beurt deel uitmaakt van het Zennebekken:

1. Molenbeekvalleitje
2. Maalbeekdal
3. Droogveld
4. Bettegem

De kaart toont hoe deze waardevolle gebiedjes (waaronder het bronnengebied van de Maalbeek (deelgebied 3), bijbeek van de Molenbeek) via wandelweg (rode lijn) en migratieroutes (groene lijn) met elkaar zouden verbonden kunnen worden. Zo wordt een groene corridor gecreëerd die mooi aansluit bij het natuurlijk ingerichte Boudewijnpark.

Ecologische en landschappelijke waarde

In de hoogstamboomgaard die Natuurpunt beheert, komt nog een prachtige S-meander voor zoals de Molenbeek er vroeger veel had maar die jammer genoeg door urbanisatiewerken werden recht getrokken (zie kaart: deelgebied 1).

Het Molenbeekvalleitje is een typische beekvallei met alluviale vlakte. Meestal liggen de oevers hoger dan de naastliggende weide, waarschijnlijk als gevolg van het jarenlange ruimen van de bedding. Het dalletje wordt gemarkeerd door soms vrij afgetekende bermen die de vroegere winterbedding aangeven.
De open Molenbeek heeft zichtbaar vrij zuiver water dat hier en daar bedekt is met kroos.
Waterhoentjes, wilde eenden en af en toe eens een blauwe reiger komen er foerageren.
Het is een vriendelijk landschap door de vrij gevarieerde afwisseling van lage en hoge begroeiing.
Een groot gedeelte van dit gebiedje is duidelijk niet zonder reden als 'biologisch zeer waardevol' gemerkt op de 'Biologische waarderingskaart van België' (BWK).

Het Maalbeekdal is een vrij groene bufferzone tussen enerzijds het dorpscentrum van Zellik met de erbij horende appartementsblokken (Breugelpark) en anderzijds het industrieterrein van Groot-Bijgaarden (Dilbeek). Op de BWK zijn stukken van dit gebied gekarteerd als 'soortenrijk permanent cultuurgrasland met relicten van halfnatuurlijke graslanden'.
Het geheel bevat zeer veel houtkanten die als ecologische corridor kunnen dienst doen.

Droogveld is een erkend natuurreservaat en behoeft verder geen krans.

Ook Bettegem heeft heel wat potenties. Het gebied is op de BWK als 'biologisch waardevol' ingekleurd en er wordt een stijgende populatie van bosorchis gemeld. Bosrietzanger, grasmus en tuinfluiter zijn er thuis. Het nabijgelegen hoogtepunt van 87 meter is het stroomscheidingspunt van Zenne-, Dender- en Rupelbekken en geeft een panoramisch uitzicht op de grootstad en het Pajottenland. Het kan dan ook figuurlijk als een hoogtepunt van het wandeltraject 'Molenbeekvallei' gezien worden.

Zicht op de grote weide van het Molenbeekvalleitje, grazende koeien en kleine landschapselementen in het Brussels Gewest. Achter de bomen ligt de Molenbeek verscholen (zie kaart: deelgebied 1).

Knelpunten

Een knelpunt is het feit dat het Molenbeekvalleitje toebehoort aan twee gewesten. Dit is natuurlijk ook een uitdaging: het zou een 'primeur' zijn om hier door samenwerking van verschillende instanties een 'intergewestelijk' groengebied te creëren!

Hoe verder?

Op Regionaal vlak kan dit project een belangrijke schakel vormen in de zorg van Provincie, het Regionaal Landschap Groene Corridor en het Vlaams Gewest in de versteviging van verwevinggebieden en natuurdynamiek ten Noordwesten van Brussel.

In het algemeen gesteld zou het aanbeveling verdienen het karakter van 'Natte beekvallei' zo goed mogelijk te bewaren of te herstellen. Zowel aan de zijde van het Brussels Gewest (Blauw Netwerk) als aan de zijde van het Vlaams Gewest en de Provincie Vlaams-Brabant waren en zijn er plannen tot natuurlijke valorisatie van dit gebied (Groene Corridor, Breugelproject, Beleidsnota Provincie 2006).

Niet alleen de inwoners van de gemeenten Asse, Ganshoren en Brussel zouden hun 'groene wandelradius' zien vergroten, ook iedere recreant kan meegenieten van deze natuurontwikkeling.

Indien u meer gedetailleerde informatie wenst, kan u steeds terecht bij Erik Meerschaut (Natuurpunt Asse, tel. 02 466 89 99, e-mail e.meerschaut@fulladsl.be).

Mieke De Leeuw
Met dank aan Erik Meerschaut, Natuurpunt Asse

Terug naar de inhoud